فرقه شیخیه
يكشنبه, ۲۳ تیر ۱۳۹۲، ۰۱:۲۸ ب.ظ
شیخىگرى، نوعى انشعاب از تشیع است که در قرن دوازدهم هجرى پدید آمد. بنیانگذار آن شیخ احمد احسائى است. وى که در زمان فتحعلىشاه در کربلا مىزیست، ذاتاً مرد تیزهوش و زباندارى بوده و شاگردان زیادى هم داشت که در ایران و عراق و جنوب عربستان بسیار معروف شدند. شیخ احمد احسائى، از آنجا که هم به تشیع دلبستگى داشت و هم به فلسفه یونان و نمىتوانست از یکى بریده و به دیگرى بپیوندد، راهى تازه و چارهاى نو اندیشید و سرانجام تغییرات و دگرگونىهایى در تشیع پدید آورد و آن را در قالبهایى عنوان نمود که باعث خشم شیعیان گردید. بعضى از دیدگاههاى منسوب به او و طرفدارانش چنین است:
1. آفریننده این جهان امامان بوده و روزى دهنده و گرداننده نیز آنها هستند و خدا رشته کارها را به دست آنان سپرده است.2. پیامبر(ص) چون به معراج رفت در گذشتن از کره آب، «عنصر آبى» و در گذشتن از کره باد، «عنصر هوایى» و در گذشتن از کره آتش «عنصر آتشى» خود را انداخت تا بتواند از تن و چارچوب مادى به درآید و رها گردد و قادر باشد از کرههاى آسمانى بگذرد.
3. انسان در معاد با جسم و عنصر ظاهر نمىشود؛ بلکه در قالب «هور قلیائى» دوباره جان مىگیرد.
4. انسان دو جسم و دو جسد دارد:
الف. نخست جسدى است که از عناصر زمانى آب، خاک، هوا و آتش ترکیب شده است. گاهى مانند لباس آن را مىپوشد و گاهى درمىآورد. هیچگونه لذت و رنج، طاعت و معصیت به او نسبت داده نمىشود ؛ در هنگام مرگ این لباس را وامىگذارد.
ب. جسد هور قلیائى یا برزخى، همان طینت انسان و واسط بین عالم ملک و ملکوت است و پس از مرگ در قبر مرده، باقى مىماند. اما هنگام نفخ صور اول (نفخ اماته) روح از آن جدا مىشود و هنگام صور دوم (نفخ احیاء) دوباره روح به آن باز مىگردد. پس روح انسان در قیامت با همین جسد هور قلیائى، بازخواهد گشت و حساب پس خواهد داد و داخل بهشت یا دوزخ خواهد شد.جهت آگاهى بیشتر در رابطه با جسم اول و دوم نیز بنگرید : رضا برنجکار، آشنایى با فرق و مذاهب اسلامى، ص 174 و 175.
5. اصول دین چهار اصل است: توحید، نبوت، امامت و اعتقاد به «رکن رابع».
6. واژه «امام» به مفهوم پیشواى شیعه کامل و «رکن رابع» است. زمین هرگز از وجود امام و حجّت خالى نیست تا آنکه خود امام «یعنى حضرت صاحب(عج )» ظاهر شود. از این رو به کار بردن اصطلاح امام و حجّت، بر «شیعى کامل»، اشکالى ندارد و مهم آن است که در هر عصرى و زمانى، عادلانى خواهند آمد که وظیفهشان دفاع از دین و ارشاد خلایق است.
7. مقصود از امام زماندر این باب نگا: مدرس چهاردهى، شیخیگرى، بابیگرى، کتابفروشى فروغى تهران، بىتا ؛ مجموع کتاب و تاریخ جامع بهائیت (نوماسونى )، بهرام انواسیبابى، انتشارات سخن، تهران، چاپ پنجم 1374 صص 24 - 68، فصل دوم. . در روایات، حضرت صاحبالامر(عج ) نیست؛ بلکه مقصود «شیعه کل» و یا «رکن رابع» است که همان حجتهاى خداوند بر خلق و واسطههایى میان امام غایب و خلق هستند
برخى برآنند که منشأ اکثر آراى نادرست و غلوآمیز شیخیه؛ سید کاظم رشتى شاگرد شیخ احمد احسایى است و شیخ به آنها اعتقاد نداشته است.سید محسن الامین، اعیان الشیعه، ج 2، ص 590. (ادیان و مذاهب، حمید رضا شاکرین، کد: 29/500012)
۹۲/۰۴/۲۳